Auteur Esmee Koops, Hogeschool Utrecht over inclusie en diversiteit op evenementen:

Ben ik welkom?

Inclusie en diversiteit op events

Is het je ooit opgevallen hoe divers je omgeving is? Decennia geleden was dit anders, zoals je misschien wel weet. De beschaafdheid was zwart-wit, en zo ook de gedachtegangen van de generaties van toen. Je hoorde erbij óf je was een buitenstaander. Je was welkom óf juist niet. Dit kon liggen aan je huidskleur, fysieke of mentale beperkingen, geaardheid, geloofsovertuiging en noem zo maar op. Het buitensluiten van bepaalde bevolkingsgroepen komt gelukkig niet meer zo vaak voor. Of is dit juist iets wat bedrijven en de evenementenindustrie je laten geloven?

Vroeger was alles beter
Beeld het je in: je ben één van de half miljoen bezoekers op een vierdaags muziekfestival op een terrein van ongeveer 240 hectare aan grond. Tweeëndertig artiesten treden op en jij en je medebezoekers zitten op kleedjes en zelfs de regen kon jullie niet tegenhouden. Je hebt gehoord dat wereldartiesten als Tim Hardin, Jimi Hendrix, The Who en zelfs The Beatles zouden optreden. De laatste act had echter gecanceld. Desondanks zou dit zou jouw pret niet bederven. Jij en iedereen om je heen zou de tijd van zijn leven hebben; Beatles of niet, weer of geen weer.

Zie je het al voor je? Of misschien herken je het? Dit was een kleine schets van het 1969 Music and Art Festival dat beter bekend staat als Woodstock. Iedereen kent het en zelfs het magazine Rolling Stones heeft in 2004 het festival benoemd tot één van de vijftig momenten die de geschiedenis van Rock & Roll volledig heeft veranderd (zie hier het artikel). Iedereen was welkom en het publiek was super divers. Bijna een ultieme situatie. Maar waarom kennen wij dat nu niet meer zo?

Diversiteit en inclusie: hoe werkt het?
Om hier meer over te begrijpen, is wat extra kennis over inclusie wel gewenst. Inclusie betekent dat er een toestand is waarin iedereen gelijke rechten heeft en dus volwaardig mee kan draaien in de maatschappij. Diversiteit houdt in dat er mensen zijn met verschillende culturele en etnische achtergronden. Kort gezegd betekent het dat niemand zich af hoeft te vragen ‘Ben ik welkom?’ of ‘Hoor ik hier wel bij?’.

Er zijn duizenden mensen in Nederland alleen al, die niet over straat kunnen zonder uitgescholden of nageroepen te worden. Als zij zich op straat al niet welkom voelen, hoe kunnen wij die inclusie dan tijdens een evenement wel waarborgen? En staan we hier überhaupt wel genoeg bij stil?

Cijfers
Laten we even kijken naar hoe het zit met cijfers. Nederland telt over 17,6 miljoen inwoners en volgens het CBS heeft 24,6% hiervan een migratieachtergrond. Uit de LHBTI-monitor uit 2018 van het SCP, blijkt dat ongeveer 6,7% zich identificeert als LHBT. Daarnaast leeft 12,5% van de bevolking met een handicap. De kans is dan groot dat je iemand tegenkomt die niet aan de “normen” van de gezond- hetero cis- en grotendeels witte samenleving voldoet. Waarom worden deze groepen dan vaak over het hoofd gezien of juist opzettelijk vergeten?

Was vroeger toch echt alles beter?
Laten we even terug gaan naar Woodstock, maar houdt ook een hedendaags evenement in gedachten. Ik vraag je nu of je de volgende situaties in wilt beelden:
1. Je zit in een rolstoel zit, bent blind en/of doof
2. Je draagt een hoofddoek en/of bent iemand van kleur
3. Je bent deel van de LHBTI-community

Kun je de situaties voor je zien, in het verleden en het heden? Voel je je gezien? Voel je je veilig? Ervaar je vormen van discriminatie of racisme en wordt hier iets aan gedaan door de organisatie? Wordt er aan jouw behoeften gedacht, zoals een gebarentolk of rolstoeltoegankelijkheid? En voel jij je eigenlijk wel welkom als je aan die situaties denkt? Welke situatie was in jouw ogen beter, Woodstock of je eigen gekozen hedendaagse evenement?

Voor een festival met diversiteit en inclusie is geen grote portemonnee nodig, geen bijzondere act met vuurwerk of geen kermis aan foodtrucks. Voor een festival waar iedereen zich welkom moet voelen, is de sfeer het meeste van belang. En die sfeer, die creëren we samen. Bezoekers en organisatie. Zorg jij op jouw event dat men zich welkom gaat voelen zoals jij graag welkom wordt geheten?